चीनको चालविरूद्ध तिब्बतको निर्वासित सरकारद्वारा नयाँ नक्सा जारी गर्ने तयारी

भारतको धर्मशालामा रहेको निर्वासित तिब्बती सरकारको केन्द्रीय तिब्बत प्रशासनले नयाँ नक्सा तयार गर्ने योजना बनाएको छ । निर्वासित तिब्बती सरकारले हालैका समयमा क्षेत्रहरूको निरन्तर नाम परिवर्तन गर्ने चीनको रणनीतिको विरोध गर्न नक्सा तयार गर्न चाहन्छ।

चीनले तिब्बतका प्रमुख स्थानहरूको नाम निरन्तर परिवर्तन गर्दै आएको छ। चीनले तिब्बतको पहिचानलाई क्रमशः नष्ट गर्न खोजिरहेको छ । निर्वासनमा रहेको तिब्बती प्रशासनले चीनलाई आफ्नो उद्देश्यमा सफल हुनबाट रोक्न खोजिरहेको छ।

तिब्बतको निर्वासित सरकारले चीनको सी जिनपिङ सरकारलाई पाठ सिकाउन यो नयाँ योजना बनाएको छ । जसरी चीनले तिब्बत क्षेत्रको नाम परिवर्तन गरी नयाँ नक्सा जारी गरिरहेको छ, त्यसैगरी अब निर्वासित सरकारले तिब्बतको नयाँ नक्सा तयार गर्ने भएको छ । चीनलाई लाग्दछ कि ठाउँहरूको नाम परिवर्तन गरेर नयाँ नाम प्रयोग गर्दा पुरानो तिब्बतलाई मानिसहरूले बिर्सनेछन्।

अब निर्वासित तिब्बती सरकारले चीनको यो रणनीतिको समाधान खोजेको छ । रिपोर्टअनुसार निर्वासनमा रहेको तिब्बती सरकारको केन्द्रीय प्रशासनले ऐतिहासिक अभिलेखका आधारमा तिब्बतको नक्सा तयार गर्ने छ । यद्यपि, यो कार्यमा अझै धेरै समय लाग्न सक्छ।

रिपोर्टका अनुसार, तिब्बती कार्यकर्ताहरूले पनि प्रशासनको यो रणनीतिको प्रशंसा गरेका छन्। "हामी तिब्बती नामहरू सहितको नक्सा जारी गर्ने तयारीमा छौं र यो सुरु हुन बाँकी छ, यो अझै ड्राइंग रुममा छ," तिब्बती सरकार निर्वासित केन्द्रीय तिब्बती प्रशासनका अध्यक्ष पेम्पा छिरिङ सिक्योङले भने। यो तयारी गर्न छ महिनादेखि एक वर्ष लाग्न सक्छ।

यस विषयमा तिब्बती युवा कांग्रेसका अध्यक्ष गोम्पो धोन्डुपले विगत केही वर्षदेखि चीन सरकारले आफ्नो प्रचार-प्रसारबाट विश्व समुदायलाई मुर्ख बनाउन खोजेको बताए । उनीअनुसार चिनियाँ सरकारले लगातार इतिहासको गलत अर्थ लगाउने प्रयास गरेको छ, उनीहरुले आफ्नो प्रचारबाट विश्व समुदायमा भ्रम पैदा गर्न खोजेका छन् । चिनियाँ प्रचारको प्रतिरोध गर्ने र सत्य र न्यायको लागि लड्ने यो हाम्रो लागि सही समय हो।

धोन्डुपले चीनको आधारहीन दाबी र हिमालय पर्वतमा रहेका विभिन्न ठाउँ र क्षेत्रको नाम परिवर्तन गर्ने आक्रामक रणनीतिको विरोध गर्न केन्द्रीय तिब्बती प्रशासनले नयाँ नक्सा ल्याउने बताए। त्यसैले म यस कदमको प्रशंसा गर्छु र आशा गर्दछु कि यसले सबै हिमालय क्षेत्रहरूमा चिनियाँ आक्रामकतालाई रोक्नको लागि धेरै बलियो सन्देश हुनेछ भनी उनले बताए।

तिब्बतको नक्सा इतिहास तिब्बतको नक्साबाट सुरु हुन्छ, जुन पश्चिमी देशहरूले १७ औं र १८ औं शताब्दीमा यहूदी मिसनरी र यात्रुहरूको विवरणबाट प्राप्त जानकारीको आधारमा प्रकाशित गरेका थिए। तिब्बतको नक्सा पहिलो पटक ब्रिटिश र चिनियाँहरूद्वारा प्रकाशित गरिएको थियो, जुन १९१४ को सिमला सम्मेलनसम्म जारी रह्यो, जसमा गान्डेन फोड्रङ सरकारले तिब्बती क्षेत्रहरूको सीमांकनमा पहिलो पटक भाग लिने प्रयास गऱ्यो।

निर्वासनमा रहेको तिब्बती प्रशासनको स्थापना पछि, विभिन्न संस्था र व्यक्तिहरूले तिब्बती नक्सालाई मानकीकरण गर्न धेरै प्रयासहरू गरे। स्थानको नाम र भौगोलिक विशेषताहरूको नाम तिब्बती सांस्कृतिक वातावरणको एक महत्त्वपूर्ण भाग हो। अमेरिकी कांग्रेसले हालै पारित गरेको तिब्बत ऐनले पनि तिब्बती स्वतन्त्रता आन्दोलनको आशा जगाएको छ। तिब्बतीहरू भन्छन् कि चीनले इतिहास बदलेर सभ्यता मेटाउन सक्दैन।